Jednym z głównych obszarów prowadzonej przeze mnie praktyki adwokackiej jest prawo rodzinne, w tym sprawy dotyczące dzieci. Jest to szerokie spektrum postępowań procesowych, jak i nieprocesowych, dotyczących władzy rodzicielskiej, ustalenia kontaktów dziecka z rodzicami, czy pozostałymi członkami rodziny, alimentów, bądź czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka.
Kancelaria prowadzi również postępowania związane z umieszczeniem dziecka w rodzinie zastępczej, czy przysposobieniem. Piecza zastępcza nad małoletnimi może przybierać wiele form, w tym instytucjonalną, czy rodzinną. Postępowanie dotyczące przysposobienia jest wieloetapowe i wymagające czasu. Wszelkie sprawy z powyższego zakresu stanowią istotną część zaangażowania kancelarii.
PIECZA ZASTĘPCZA
Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, piecza zastępcza występuje w dwóch formach: rodzinnej i instytucjonalnej. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje każdorazowo na podstawie orzeczenia sądu rodzinnego. W wyjątkowych wypadkach może to nastąpić na podstawie umowy między rodziną zastępczą lub prowadzącym dom dziecka ze starostą właściwym ze względu na miejsce ich zamieszkania/położenia, o czym jednak należy niezwłocznie powiadomić sąd.
Rodzinna piecza zastępcza występuje w następujących formach:
- rodzina zastępcza:
– spokrewniona: najbliżsi krewni, wstępni (najczęściej dziadkowie) lub rodzeństwo dziecka;
– niezawodowa: dalsi krewni (np. wujostwo), bądź osoby niespokrewnione, osoby te nie otrzymują wynagrodzenia za prowadzenie pieczy, nie rezygnują z aktywności zawodowej;
– zawodowa: jeden z rodziców rezygnuje z pracy, rodzina pobiera wynagrodzenia za świadczoną pieczę, ta forma występuje również pod postaciami pogotowia rodzinnego (przypadki wymagające nagłej interwencji) oraz rodziny specjalistycznej (podopieczni to dzieci wymagające szczególnej opieki, np. z niepełnosprawnościami);
2. rodzinny dom dziecka.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:
1) dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2) nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3) wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
5) są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone:
a) zaświadczeniem lekarskim o stanie zdrowia wystawionym przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 1050), oraz;
b) opinią o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawioną przez psychologa, który posiada co najmniej wykształcenie wyższe magisterskie na kierunku psychologia oraz 2-letnie doświadczenie w poradnictwie rodzinnym;
6) przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z tym że w przypadku cudzoziemców ich pobyt jest legalny;
7) zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
a) rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
b) właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
c) wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka mogą być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo.
W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
Zasadą jest, że kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka są obowiązani posiadać świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej lub prowadzonego przez ośrodek adopcyjny.
Instytucjonalna piecza zastępcza sprawowana jest zaś w formach:
- placówka opiekuńczo-wychowawcza;
- regionalna placówka opiekuńczo-terapeutyczna;
- interwencyjny ośrodek preadopcyjny.